PLONS
Het PLONS-project is een burgerwetenschappelijk initiatief met als primaire doelstelling het verhogen van de bewustwording bij kinderen over plasticvervuiling in waterlopen. Het project hanteert een citizen science-methodologie, gericht op leerlingen uit het Vlaams en Zeeuws lager onderwijs, waarbij zij actief bijdragen aan het onderzoek naar plasticvervuiling. Door middel van een educatief en interactief traject worden de kinderen gestimuleerd om kritisch na te denken over de problematiek en mogelijke oplossingen voor de aanwezigheid van plastic in aquatische ecosystemen.
De aanwezigheid van plastic in de grote oceanen en rivieren is een weerspiegeling van de wereldwijde hedendaagse wegwerpcultuur van plastic. Mensen, jong en oud, zijn zich vaak niet bewust van de gevolgen van het veelvuldig gebruik van plastic. Microplastics zijn dan wel piepklein en niet zichtbaar met het blote oog; de dag van vandaag kunnen ze aanzien worden als een mondiaal en wetenschappelijk uitdagend probleem dat een doordachte en dringende aanpak vereist.
Het citizen science project PLONS, acroniem voor āPLasticONderzoek in het Scheldestroomgebied', richt zich op Zeeuwse, West- en Oost-Vlaamse kinderen tussen 10-12 jaar. Zij zullen op school een theoretisch en praktisch pakket doorlopen om enerzijds kennis te maken met de plasticproblematiek waarmee onze planeet de dag van vandaag geconfronteerd wordt. En anderzijds zullen zij mee nadenken over hoe we dit probleem kunnen reduceren en wat we kunnen doen om de aanwezige plasticdeeltje uit de waterlopen te halen. Dit alles kadert in het bewustmakingstraject wat de hoofddoelstelling is van dit project.
Medewerkers en studenten van VIVES en Odisee zullen een kwalitatief theoretisch pakket samenstellen op maat van de doelgroep. Voor het praktische luik laten we de leerlingen een actieve rol opnemen bij het inzamelen en analyseren van waterstalen. Zij gaan dus zelf op zoek naar plastics met een deeltjesgrootte ā„ 1 mm.
De vertaling van deze data op maat van alle deelnemers via GIS zal gebeuren door de onderzoeksgroep van professor Nico Van de Weghe (Universiteit Gent). Via interactieve kaarten zullen leerlingen in West- en Oost-Vlaanderen en in Zeeland de plasticvervuiling in het Scheldestroomgebied zien verschijnen waarna zij actief met deze data aan de slag kunnen.
De grensoverschrijdende samenwerking in dit project laat toe om kinderen uit de verschillende provincies in contact te brengen met elkaar. Ze zullen samen de resultaten bekijken en bespreken. Ook zullen zij uitgedaagd worden om samen te zoeken naar oplossingen om de plasticvervuiling in beken en rivieren aan te pakken. Op basis van deze brainstormen zal de HZ University of Applied Sciences, onder leiding van Ingrid De Vries, bekijken of en hoe de ideeƫn van de leerlingen met betrekking tot het oplossen van de plasticvervuiling, tot uitvoering kunnen gebracht worden.
#plasticvervuiling, citizen science, macroplastics, microplastics, GIS
Partners
UGent, VIVES hogeschool, HZ University of Applied Sciences, Natuur.koepel
