Redeneerling

Achtergrond

Door te redeneren zouden leerlingen de stroom aan informatie moeten kunnen verwerken die ze binnen krijgen via het internet. Leerlingen zouden beweringen die op social media verschijnen kritisch moeten kunnen analyseren. Leerlingen zouden denkfouten moeten kunnen herkennen in politieke betogen. Leerlingen zouden ook zelf heldere en onderbouwde argumenteren moeten kunnen voorleggen wanneer ze een beslissing nemen of een standpunt innemen. Ook de overheid wil hier in de nieuwe eindtermen meer op inzetten.

Toch blijkt dit een uitdaging voor het onderwijs van vandaag. Om dergelijke redeneervaardigheden aan te leren is een vakoverschrijdende aanpak nodig, waarbij leerkrachten van verschillende vakken inzetten op deze vaardigheden, het gebruik ervan uitlokken in de lessen en leerlingen deze vaardigheden aanleren. 

In dit praktijkgericht wetenschappelijk onderzoeksproject Redeneerling willen we daartoe verdere stappen zetten bij leerlingen van de eerste graad secundair onderwijs A-stroom, in het licht van de nieuwe eindtermen. Dit doen we door een Redeneerling-methodiek te ontwikkelen en te evalueren die bestaat uit twee niveau’s: 

• Op het niveau van de leerkracht vertaalt de Redeneerling-methodiek zich in multidisciplinaire leerkrachtenteams, die samen lessen creëren en evalueren. Anders gezegd: interdisciplinary teacher design teams (iTDT’s) ontwikkelen in lesson studies Redeneerling-lessen. 
• Deze Redeneerling-lessen, waarin de redeneervaardigheden van leerlingen gestimuleerd worden door dialoog en explicitatie, zijn het tweede niveau van de methodiek: het niveau van de leerling.  

Doelstelling

De te ontwikkelen Redeneerling-methodiek zal een handleiding, ontwerprichtlijnen en uitgewerkt voorbeeldleermateriaal omvatten, die ingezet kunnen worden in lerarenteams en klassen van de eerste graad SO. De methode wordt in verschillende onderzoekscycli en in nauwe samenwerking met leerkachten en leerlingen ontwikkeld, uitgetest, geëvalueerd en aangepast aan de hand van een ontwerponderzoeksaanpak. 

De ontwikkelde methodiek en het leermateriaal verspreiden we na afloop, maar ook al tijdens het project, via een navormingstraject en een website, alsook via publicaties gericht op het werkveld en de onderwijsonderzoeksgemeenschap. Binnen de eigen opleiding zullen we Redeneerling ook integreren in het vakdidactiekonderwijs.