Uitdagingen en dilemma’s bij euthanasie voor personen met dementie

Studiedag op donderdag 6 februari 2025, 9u - 16u, Campus Schaarbeek 

Deze studiedag was een gezamenlijk initiatief van de Banaba Psychosociale Gerontologie van hogeschool Odisee en van het onderzoekscentrum Secular Studies Association Brussels van de Vrije Universiteit Brussel.

We richtten ons tot zorgverleners, mantelzorgers, studenten en alle geïnteresseerden.

De studiedag voldoet aan de vormingsvereisten voor het behoud van de bijzondere beroepsbekwaamheid/titel in de Verpleegkunde, Geriatrie of Palliatieve Zorg.

Diverse perspectieven

Euthanasie voor personen met dementie roept veel vragen en emoties op, en dat is ook logisch bij zo'n delicaat thema. Tijdens deze studiedag verkennen we met veel zorg de praktijk en het denken over de voorafgaande wilsverklaring voor euthanasie bij mensen met gevorderde dementie. We doen dit vanuit verschillende perspectieven en benaderingen:

  • Kristine Kloeck reflecteert vanuit de liefdevolle verbondenheid met haar partner met dementie over de juiste zorg en de vraag naar euthanasie.
  • Manu Keirse laat ons stilstaan bij het dilemma: euthanasie kan een menselijk antwoord zijn op een erbarmelijke situatie maar een ‘euthanasiecultuur’ kan ook de humaniteit van de samenleving ernstig schaden. 
  • Niels De Nutte onderzoekt de geschiedenis van het recht op sterven en reflecteert op eerdere casussen. 
  • Wim Distelmans neemt ons mee in het actuele debat over verworven wilsonbekwaamheid en euthanasie. [moest helaas annuleren wegens ziekte]
  • Adelheid Rigo bespreekt drie verschillende ethische standpunten over de mogelijkheid van een wilsverklaring voor euthanasie. 
  • Johan Stuy sluit af met een beknopte samenvatting van de belangrijkste conclusies van de studiedag.

Beeld: Shutterstock

twee oude mensen houden elkaars handen vast

Programma

Verwelkoming, door docente Adelheid Rigo  

Liefde in tijden van Alzheimer. Getuigenis door Kristine Kloeck 

Euthanasie in het geval van verworven wilsonbekwaamheid 
door Manu Keirse 

Juridische en ethische beschouwingen over de wilsverklaring euthanasie bij personen met dementie 
door Adelheid Rigo    

Hoe zorgen voor soms te veel kan worden. Euthanasie en dementie anno 1970  
door Niels De Nutte 

Besluiten van de studiedag 
door Johan Stuy

Wie is wie?

Kristine Kloeck is socio-criminoloog van opleiding, en doceerde dertig jaar lang het vak sociologische criminologie aan de VUB. Kristine beëindigde haar professionele loopbaan in 2012 als hoofd van de NGO Child Focus.

Manu Keirse is emeritus hoogleraar van de faculteit Geneeskunde van de KU Leuven en doceert nog steeds in de opleidingen Gezinswetenschappen en Psychosociale Gerontologie van hogeschool Odisee. Hij schreef vele boeken, vertaald in verschillende talen. Hij pleit voor een humanere en meer verbonden samenleving.

Niels De Nutte is coördinator van de banaba Psychosociale Gerontologie van hogeschool Odisee en onderzoeker bij deMens.nu. Hij finaliseert het proefschrift "The Right-to-Die in Belgium. A History of Societal Attitudes, Conceptual Confusion and Advocacy Concerning Euthanasia between the 1920s and 1993”.

Wim Distelmans is oncoloog en hoogleraar palliatieve geneeskunde aan de Vrije Universiteit Brussel. Hij is een pionier in de strijd voor de erkenning van palliatieve zorg en het recht op waardig sterven in België. [verhinderd door ziekte]

Adelheid Rigo is docente in de banaba Psychosociale Gerontologie van hogeschool Odisee en docente aan de Vrije Universiteit Brussel. Zij is vice-voorzitter van de onderzoeksgroep Secular Studies Association Brussels van de Vrije Universiteit Brussel.

Johan Stuy is emeritus hoogleraar filosofie, ethiek en bio-ethiek aan de Vrije Universiteit Brussel. Hij is tevens lid van het Belgisch Raadgevend Comité voor Bio-ethiek.