De Odisee STEM-speeltuin
Met de STEM-speeltuin wil Odisee kinderen letterlijk op een erg speelse manier in aanraking laten komen met enkele STEM-principes.
In deze speeltuin zijn de speeltuigen niet alleen leuk, maar zetten ze kinderen ook subtiel aan tot denken over wetenschap, techniek en rekenen. De kinderen schommelen én dragen energie over. Ze glijden én ervaren niet-lineaire functies. Ze wippen én zoeken een massa-evenwicht. Ze klimmen én zoeken verbanden.
Ontdek hier alles over onze STEM-speeltuin!
De speeltuigen op een rijtje
In deze speeltuin nodigt elk speeltuig kinderen uit om te spelen, maar ook om op een
speelse manier na te denken over wiskunde en natuurkunde. Hieronder lichten we die
concepten toe.
De partnerschommel
Op een klassieke schommel moet je zelf bewegen om te schommelen. Maar op de partnerschommel moet dat niet! Wanneer je niet beweegt op de partnerschommel, kan je toch nog steeds schommelen. Het geschommel van je partner wordt doorgegeven omdat de schommels verbonden zijn. Je kan het vergelijken met een schommel waarbij je een klein kindje steeds kleine duwtjes geeft en zo laat schommelen. Eigenlijk draagt het ene kind energie over naar het andere kind. Wat dan kan gekoppeld worden aan het wetenschappelijke concept van energie-overdracht.
De Fibonacci toren
De ladders en glijbanen samen vormen de Fibonacci toren. Ze zijn beide ontworpen rond de rij van Fibonacci. Deze rij getallen groeien op een niet lineaire wijze. In de ladder staan de sporten steeds verder uit elkaar, volgens de rij van Fibonacci. Ook de glijbaan daalt terug volgens deze getallen. Bovendien, wanneer je naar het profiel van de glijbaan kijkt zie je de grafiek van een niet-lineaire functie.
De rij van Fibonacci is anders dan de rij 1,2,3,4,5, … waarbij elk getal telkens één groter is dan het vorige getal. Op de toren is er ook een lineaire ladder en glijbaan. Vergelijk de ladders en de glijbanen met elkaar!
De rekenwip
Om gemakkelijk te kunnen wippen moet de wip in balans zijn. Dat doe je door de krachtarm links en rechts even groot te maken. De krachtarm is het product van de afstand tot het draaipunt en de kracht (hier het gewicht).
De kinderen, of volwassenen, op de wip gaan op en neer. De beweging lijkt op deze van een (co-)sinusfunctie.
De wiskunde klimmuur
Hier komt alles samen. Kijk eens goed. Herken je de wiskunde en natuurkunde die in de andere speeltuigen aan bod komen?
Probeer ze maar te beklimmen!
Een STEM-speeltuin in je buurt?
Onze ambitie is om deze speel-elementen ook in speeltuinen en op pleinen in heel België, en wie weet ook daarbuiten, te plaatsen. Kan jij ons daarbij helpen?
Het is belangrijk dat we elke STEM-speeltuin in cocreatie kunnen ontwerpen.
Educatieve infopanelen
Bij de speeltuin staan educatieve borden opgesteld die de spelende jongeren verleiden tot nadenken over STEM en een toekomst in STEM. Zo maken we kinderen, ook kinderen die op zich niets voelen voor wetenschap en techniek, op een heel speelse en informele wijze iets meer STEM-geletterd.
Eerst wordt een uitdagende vraag gesteld.
Dan linken we dat aan een wetenschappelijk of wiskundig concept.
Ten slotte linken we het aan een relevant STEM-beroep.
Over ons
De STEM-speeltuin werd bedacht en ontworpen door Pieter Tijtgat en Jan Sermeus.
Pieter Tijtgat is Doctor Lichamelijke Opvoeding, verantwoordelijke van de Onderzoeksgroep Onderwijs (de lerarenopleiding) van Odisee en coördinator wetenschapscommunicatie. Hij streeft impact na en houdt ervan ideeën gerealiseerd te zien. Zijn missie is STEM te brengen bij doelgroepen die minder evident tot STEM komen.
Jan Sermeus is Doctor in de Fysica, professor bij KU Leuven en onderzoeker ruimtevaart onderwijs bij het Planetarium Brussel. Hij is een krak in onderzoek, kan technisch meedenken en speurt het wereldwijde web af naar toffe STEM-ideeën.
Met dank aan onze partners
De speeltuigen werden geconstrueerd door Mamm’out.
Grafisch design van de educatieve borden werd verzorgd door Ruth Van Wichelen, lerarenopleider en onderzoeker Odisee.
Vertaling naar het Frans gebeurde door Bart De Winter, lerarenopleider en onderzoeker Odisee.
De STEM-speeltuin werd een eerste keer gerealiseerd als pop-up versie op het I love Science Festival met financiële steun van Innoviris.
De STEM-speeltuin op het I Love Science festival
15.000 bezoekers konden op het I Love Science festival 2021 kennismaken met de STEM-speeltuin.
I Love Science is een wetenschaps- en technologiefestival voor jong en oud in Brussel vol experimenten, laboratoria, animaties, lezingen, workshops en tentoonstellingen.
Zoals elk goed idee, is ook dit ontstaan op café.
Hoe ontstaan?
Bedenkers Pieter Tijtgat en Jan Sermeus vertellen hoe ze op het idee kwamen.
Win-win
Nog een extra troef van deze STEM-speeltuin? De win-win!
Zo zetten we heel beweeglijke kinderen die niet graag rekenen toch aan tot wiskundig denken voor meer speelplezier.
Omgekeerd zullen ook kinderen die niet zo graag bewegen maar wel begeesterd zijn door techniek en rekenen, door deze speeltuin toch worden aangezet tot beweging.
Als extra troef stelt de partnerschommel een kind met een fysieke beperking in staat te schommelen met een vriendje zonder dat hij/zij fysiek geduwd moeten worden. Een veelbelovende aanpassing van onze partnerschommel.
Intellectuele eigendomsrechten
U hebt het recht om de informatie op deze website te consulteren, voor persoonlijk, niet-commercieel gebruik te downloaden en te reproduceren, mits u de bron vermeldt, overeenkomstig de bepalingen van de wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten. Ongeautoriseerd of oneigenlijk gebruik van de content of delen daarvan maken inbreuk op intellectuele rechten. De eigenaar behoudt alle intellectuele eigendomsrechten op de website zelf en op de ter beschikking gestelde informatie. Toestemming tot het gebruik van de getoonde content of delen daarvan op publiekelijk toegankelijke plaatsen dient schriftelijk aan ons te worden verzocht.
© 2022 Odisee
