To bio or not to bio

Bio-gebaseerde materialen worden reeds toegepast, zij het op relatief kleine schaal. De reeds aanwezige kennis is vaak versnipperd:

• Bij producenten en leveranciers. In sommige gevallen gaat het over buitenlandse producten, die hier verdeeld en toegepast worden.
• Bij voorschrijvers en uitvoerders, die reeds ervaring hebben opgedaan met de toepassing van deze materialen. Het gaat meestal over kleine aannemingsfirma’s en architectenbureaus.

Niettegenstaande de groeiende vraag en de vaak bewuste keuze van bouwheren om te bouwen met natuurlijke materialen, mist de brede bouwsector op dit moment nog de nodige kennis en vertrouwen om met deze alternatieve materialen aan de slag te gaan.

Bij deze materialen wordt nu vooral gefocust op hun gunstige milieu-impact. Andere positieve eigenschappen van deze materialen zijn vaak niet gekend. Er zijn ook vragen rond de duurzaamheid en hergebruik van deze materialen (degradatie onder invloed van vocht, duurzaamheid op lange termijn?), de toelaatbare blootstellingscondities (vochttolerantie?), brandgedrag, uitvoeringsmogelijkheden (bv. hoe de dakafdichting aanbrengen op kurkisolatie in platte daken?), correcte uitvoeringsdetails (bv. afwerking ter plaatse van ramen bij binnenisolatie) etc.

Dit onderzoeksproject wil de toepassingsmogelijkheden van bio-gebaseerde materialen aantonen, vragen rond een correcte toepassing wegwerken en zo het nodige vertrouwen geven aan de bredere bouwsector om met deze materialen aan de slag te gaan.

Als resultaat zullen ontwerp- en uitvoeringsrichtlijnen opgesteld worden die de kennis inzake duurzaamheid, bouwfysische prestaties, vochttolerantie, brandgedrag, akoestische prestaties, milieu-impact en uitvoeringsmogelijkheden bundelt en documenteert, aangevuld met verduidelijkende bouwdetails.

Het projectvoorstel focust zich in eerste instantie op woningbouw, maar de bouwoplossingen zijn uiteraard ook uitbreidbaar naar andere gebouwfuncties. Veel oplossingen zijn zowel voor nieuwbouw als renovatie toepasbaar, andere zijn specifiek gericht op renovatie (bv. vragen rond toepassing bij binnenisolatie).

De doelstellingen worden gerealiseerd via:

• Het in kaart brengen van de stand van zaken inzake kennis over deze materialen en hun toepassingen. Hierbij wordt gekeken naar nationaal en internationaal onderzoek, informatie van buitenlandse producenten, ervaringen, do’s en don’ts;
• De opvolging van case studies: interviews met uitvoerders en bewoners, monitoring (bv. binnenklimaat, thermografie / luchtdichtheidstesten);
• Analyse van bouwfysische prestaties: thermische simulaties bouwknopen, hygrothermische simulaties om vochtgedrag van specifieke wandopbouwen te bestuderen bv. bij binnenisolatie;
• Analyse van de milieu-impact (LCA) van specifieke constructie-opbouwen in vergelijking met traditionele materialen;
• Visualiseren van bouwdetails en uitvoeringswijzen.