In woord en daad: naar een pedagogiek van grootouderschap
Het onderzoeksproject ‘Grootouderschap in woord en daad’ spitst zich toe op de rol die grootouders spelen in de opvoeding van kleinkinderen. In co-creatie met ouderverenigingen wil dit onderzoek de levenswijsheid van grootouders bewaren én activeren. Via vertelavonden, een Instagram-account en een podcast kan dit uitmonden in een intergenerationele dialoog.
Het debat over opvoeding is erg wetenschappelijk geworden, de praktische kennis van voorgaande generaties geraakt hierbij wat ondergesneeuwd. In dit onderzoek fungeren grootouders niet als louter hulpkrachten bij de opvang van kleinkinderen, maar worden ze ‘levende menselijke opvoedingsschatten’ vol wijsheden waar alle (klein)kinderen van kunnen profiteren.
Op 11 juni 2024 vond de studie- en ontmoetingsdag "Wijs, Grijs en Opvoeder" plaats, een samenwerking tussen de studenten Gezinswetenschappen en het Humanistisch Verbond. Doel: de pedagogische kracht van grootouders onderzoeken en belichten. De studenten konden hun bevindingen presenteren aan familieleden, vrienden, organisaties en andere geïnteresseerden. Hiervoor had elke student één grootouder uit het eigen sociale netwerk en één grootouder van het Humanistisch Verbond geïnterviewd via intergenerationale vragen zoals: ‘Wat wenst u in een tijdscapsule voor toekomstige generaties te steken en waarom?’
Philippe Noens beklemtoonde in zijn presentatie de onschatbare rol die grootouders spelen in de ontwikkeling van kleinkinderen. Hun deelname aan de opvoeding heeft emotionele, sociale en educatieve voordelen.
Op een posterbeurs presenteerden de studenten heel visueel hun onderzoeksresultaten. De thema’s varieerden van de opvoedingsvisie van grootouders en hun opvattingen over ouderschap en grootouderschap, over de dynamiek van grootouderlijke betrokkenheid, tot de rol van grootouders in verschillende familiale structuren (nieuw samengesteld gezin, gescheiden gezin, eenoudergezin).
Op donderdag 26 september 2024 organiseerde het Humanistisch Verbond een afsluitende lezing van Philippe Noens, met als thema "Welke plaats hebben grootouders in de opvoeding van kinderen?". De perceptie dat jong en oud wat naast elkaar leven, klopt niet. Onderzoek toont aan dat grootouders en gezinnen actief betrokken zijn bij elkaar en dat de meerderheid van de kleinkinderen regelmatig tijd doorbrengt met de grootouders.
"De perceptie dat jong en oud wat naast elkaar leven, klopt niet. Onderzoek toont aan dat grootouders en gezinnen actief betrokken zijn bij elkaar en dat de meerderheid van de kleinkinderen regelmatig tijd doorbrengt met de grootouders."
