Zet je EF-bril op+
Zet je EF-bril op+
In ‘Zet je EF-bril op+’ verbreden we de eerder ontwikkelde methode Zet je EF-bril op, zodat die geïmplementeerd kan worden binnen de zorgwerking van het kleuteronderwijs, initiatieven met (anderstalige) ouders, voorschoolse kinderopvang en lager onderwijs (Sint-Niklaas en Brussel). Zo proberen we het preventief effect van de bestaande methode verder te versterken door ook een intensiever traject uit te werken voor de meest kwetsbare kinderen en hun ouders te betrekken. Dit doen we door in te zetten op het stimuleren van de ontwikkeling van executieve functies in samenwerking met zorgleerkrachten, zorgcoördinatoren, ouders en voorschoolse kinderopvang.
Met het project 'Zet je EF-bril op' sloegen de Stad Aalst en Odisee de handen in elkaar om, vanuit een proactieve benadering rond kinderarmoedebestrijding, de komende jaren in te zetten op het versterken van zelfsturende vaardigheden bij jonge kinderen in het kleuteronderwijs.
Om in het dagelijks leven vlot te kunnen functioneren, moeten we ons gedrag, onze gedachten en onze emoties namelijk kunnen sturen. Deze vaardigheid (zelfsturing) is afhankelijk van specifieke denkprocessen, nl. executieve functies (EF). Concreet leren kleuters flexibel om te gaan met veranderingen, regels en afspraken te onthouden terwijl ze een taak uitvoeren en hun impulsen onder controle te houden. Sterke executieve functies zijn van groot belang voor schoolse leerprestaties, ondernemingszin en welzijn op korte en lange termijn.
Met ondersteuning vanuit de KU Leuven voorziet dit project in een begeleidingstraject voor kleuteronderwijzers zodat ze meer kunnen inzetten op het stimuleren van de executieve functies bij de kinderen in hun kleuterklas. De kleuteronderwijzers krijgen binnen dit traject workshops, werkkoffers met didactische tips en materialen aangeboden én coaching op de werkvloer.
De effectiviteit van dit begeleidingstraject en de bijhorende interventie in de kleuterklassen wordt in de praktijk gemeten en geëvalueerd. Op basis van wetenschappelijke studies verwachten we positieve effecten op de EF van onze (risico)kleuters. Binnen dit project willen we bovendien nagaan of het begeleidingstraject een positieve invloed heeft op het reflectievermogen, het conceptueel inzicht en de didactische vaardigheden van de leerkrachten met betrekking tot het stimuleren van de ontwikkeling van EF bij hun (risico)kleuters.
Aansluitend aan dit project werkt Odisee ook samen met Stad Sint-Niklaas om ook hier de EF-bril te introduceren in de kleuterklassen.
Verder heeft Odisee zich ook geëngageerd om de vertaling van de EF-bril te maken naar het lager onderwijs.
Onderzoeksrapporten
- Onderzoeksrapport van het ontwerponderzoek dat tot de methodiek 'Zet je EF-bril op' voor het kleuteronderwijs leidde
- Onderzoeksrapport van het ontwerponderzoek dat tot de methodiek 'Zet je EF-bril op' voor het lager onderwijs leidde
Lees hier de onderzoeksrapporten
Kleuters laten groeien in executieve functies. Hoe? Zo!
Hoe werkt de stop-denk-doestrategie?
Welke activiteiten dagen de executieve functies van kleuters uit?
Hoe zet je de EF-bril op, samen met ouders?
Kleuters laten groeien in executieve functies daagt je als leraar uit om drie didactische bouwstenen toe te passen en de ontwikkeling van EF bij jonge kinderen te versterken. Door kwaliteitsvolle interacties, doelgerichte activiteiten en een sterke klasorganisatie zet je de juiste EF-bril op.
Aan de hand van talloze reflectievragen, doe-opdrachten en spelactiviteiten leer je in dit boek pas echt wat EF zijn en hoe je ze herkent bij kleuters. Zet je EF-bril op, probeer het uit in je klas en laat je kleuters volop groeien.
Groeien in executieve functies. Hoe? Zo!
Waarom zijn executieve functies voorspellers voor schoolsucces?
Hoe laat je leerlingen stilstaan bij hun denken en gedrag?
Op welke manier breng je rust in de klas?
Impulsen leren beheersen, flexibel denken, plannen en organiseren ... het zijn maar enkele van de executieve functies (EF) die leerlingen elke dag nodig hebben en die volop in ontwikkeling zijn. Als leraar is het dan ook belangrijk om die vaardigheden te ondersteunen, verder te ontwikkelen en uit te dagen: ze vormen de basis voor zelfsturing en leren leren.
Groeien in executieve functies geeft je een helder inzicht in wat EF en zelfsturing zijn. Vanuit situaties uit de klaspraktijk ontdek je hoe je, rekening houdend met jouw leerkrachtstijl en context, EF kunt versterken. Vanuit telkens een nieuwe focus reikt dit boek tips en werkvormen aan die EF verbeteren en de klas EF-vriendelijker maken. Samen vormen ze een totaalaanpak die het beste uit elke leerling haalt.
Groeien in taaldenkstimulerende EF-begeleiding: video
Op de dag van de leraar, dinsdag 5 oktober 2021, vond het vierde Lerend Netwerk van het vervolgtraject Kleine Kinderen Grote Kansen (online) plaats, met focus op het thema ‘Samen naar meer sociale gelijkheid - Elke leraar is een taalbewuste leraar’, vooral in het basisonderwijs. Heidi Huysveld en Catherine Malfait lichtten hun project 'Groeien in taaldenkstimulerende EF-begeleiding' toe in een video.
