Van kijken naar spreken op de basisschool
Hoe observatie kinderen helpt groeien in taal!
Sommige kinderen zijn erg spraakzaam, terwijl andere kinderen moeite hebben om aan bod te komen in de klas.
Uit onderzoek blijkt dat kinderen die als taalvaardig worden beschouwd door de leerkracht, vaker spreektijd krijgen, vaker zelf het woord nemen en vaker vragen stellen aan de leerkracht.
Dat werkt het onevenwicht tussen meer en minder taalvaardige kinderen verder in de hand. De kinderen die het meeste nood hebben aan spreekkansen, worden vaak over het hoofd gezien!
Wil je bijdragen aan een inclusieve en stimulerende leeromgeving voor alle kinderen in de klas? Maak kennis met ORION, een observatie-instrument waarmee de spreekkansen van kinderen in de klas onderzocht worden.
Ontdek talloze manieren om elk kind aan het woord te laten komen. Samen kunnen we ervoor zorgen dat elk kind gehoord wordt!
Iets voor jou?
De vorming is bedoeld voor kleuteronderwijzers (van eerste tot derde kleuterklas), zorgondersteuners, zorgcoördinatoren, directies en leerkrachten van het eerste en tweede leerjaar. Ook schoolnabije medewerkers (pedagogisch begeleiders, CLB-medewerkers, andere onderwijsondersteunende diensten) zijn welkom.
Doel
Mondelinge taalvaardigheid op jonge leeftijd is cruciaal. Het is niet alleen een indicatie van toekomstige schoolprestaties, maar het is ook essentieel voor de ontwikkeling van sociale vaardigheden en het welzijn van het kind.
Met ORION observeren we hoe vaak en op welke manier minder taalvaardige of minder spraakzame kinderen aan bod komen in de kleuterklas en/of in de eerste graad van het lager onderwijs. We onderzoeken de spreekkansen van kinderen in de klas en zoeken naar manieren om elk kind aan het woord te laten komen. We kijken zowel naar de spreekkansen die kinderen krijgen van de leerkracht als naar hoe vaak en op welke manier kinderen praten met klasgenootjes.
We bespreken de situatie in een klas, oefenen het gebruik van de kijkwijzers zodat die meteen na de vorming in de klas ingezet kunnen worden, en doen voorstellen om op basis van de resultaten van de observaties kinderen gerichter te betrekken in de klas.
Met ORION willen we elk kind een stem geven: via de observaties vergroten we spreekkansen bij minder taalvaardige kinderen, zetten we in op meer en betere interactie en op die manier bevorderen we de taalontwikkeling van de kinderen die het hard nodig hebben.
Programma
Tijdens de vorming gaan we in op de concrete situatie en bijhorende vragen in de klassen van de deelnemers, analyseren we een voorbeeldfragmenten uit klassen (met videomateriaal).
We observeren verschillende elementen zoals het aantal spreekbeurten, het taalaanbod, de taalkansen, de taalsteun voor de kinderen, het soort vragen dat gesteld wordt, de betrokkenheid en de cognitieve uitdaging.
Na de analyse van de observaties, doen we gerichte voorstellen om spreekkansen te vergroten bij kinderen in taalnood.
Docent
Sara Verbrugge is sinds 2020 onderzoeker en taaldocent aan de lerarenopleiding ‘bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs en lager onderwijs' (Hogeschool Odisee, campus Aalst). Zij is doctor in de taalkunde (KU Leuven – Onderzoeksgroep Formele en Computationele Linguïstiek (ComForT), Leuven), deed heel wat taalkundig en psycholinguïstisch onderzoek aan de KU Leuven (2002 tot 2019), behaalde een master in de Taal- en Letterkunde aan de KU Leuven in 2002 en heeft een diploma Specifieke Lerarenopleiding Talen (KU Leuven). Centraal in haar huidig onderzoek staat het analyseren en bevorderen van taalvaardigheid van kinderen in het basisonderwijs.
Onderzoeksproject ORION
Het onderzoeksproject maakt deel uit van het Onderzoekscentrum De Taalbouwers van Odisee.
Online informatiesessies observatietool ORION
Wil je al even proeven van ORION? Dat kan!
In mei 2025 staan twee online informatiesessies gepland: op vrijdag 16 mei tussen 12u en 13u of op dinsdag 20 mei tussen 12u30 en 13u30. Ben je er graag bij, contacteer: sara.verbrugge@odisee.be.
Praktische info over de bijscholing 'Van kijken naar spreken op de basisschool'
Wie is je contactpersoon?
Heb je nog een vraag? Neem gerust contact op met de programmacoördintor.
Op zoek naar een bijscholing?
Praktische informatie studeren als volwassene
Vanaf wanneer ben ik ingeschreven?
Je bent ingeschreven van zodra je je persoonsgegevens bezorgt aan Odisee via het online inschrijvingsformulier. Je ontvangt een automatische e-mail na ontvangst van deze gegevens. Vanaf dat ogenblik zijn de algemene voorwaarden van toepassing.
Kan ik mijn inschrijvingsgeld spreiden?
In sommige uitzonderlijke gevallen is spreiden van betaling mogelijk. Neem contact op met de administratief verantwoordelijke van de opleiding om dit te bespreken.
Wat als ik niet aanwezig kan zijn?
- Als je niet aanwezig kan zijn, dien je zo snel mogelijk de administratief verantwoordelijke te verwittigen.
- Schreef je je in voor een studiedag en kan je niet aanwezig zijn? Indien je dit wenst, kan een collega jouw plaats innemen. Verwittig de administratief verantwoordelijke hiervan.
Wat als ik mijn inschrijving wil annuleren?
Je dient steeds schriftelijk te annuleren via oae.gent@odisee.be, oae.brussel@odisee.be of rechtstreeks via je opleidingsverantwoordelijke.
Ik volg een postgraduaat of navorming met getuigschrift:
- Annuleer je tot 15 dagen voor de start van de opleiding, dan dien je een vergoeding van € 50 te betalen.
- Annuleer je vanaf 15 dagen voor de start t.e.m. 1 dag voor de start van de opleiding, dan ben je € 250 verschuldigd.
- Annuleer je vanaf de start van de opleiding t.e.m. 30 dagen na de startdatum, dan ben je de helft van het inschrijvingsgeld verschuldigd.
- Annuleer je later dan 30 dagen na de start van de opleiding, ben je het volledige inschrijvingsgeld verschuldigd.
Ik volg een navorming met attest van deelname (bv. studiedag):
- Annuleer je vanaf 15 dagen voor de start t.e.m. 1 dag voor de start van de opleiding, dan ben je € 50 verschuldigd.
- Annuleer je vanaf de startdatum van de opleiding, ben je het volledige inschrijvingsgeld verschuldigd.
Odisee als inclusieve hogeschool
Odisee staat voor open, toegankelijke leergemeenschappen want deze vormen een krachtige hefboom voor effectief leren. Als we inclusief zeggen, denken we aan:
1. Toegankelijkheid: breed scala lerenden en afstuderenden
2. Vaardig in differentiatie: én uitdagen én ondersteunen
3. Samenwerkend leren
4. Sociale binding
5. Living campus als een open huis
Ontdek hoe Odisee Hogeschool jou kan ondersteunen tijdens jouw studie.
Digitale leeromgeving
Volg je een langlopende opleiding, dan vind je het cursusmateriaal in de digitale leeromgeving TOLEDO. Ook de communicatie met jou verloopt grotendeels via deze leeromgeving.
Overtuigd? Of wil je graag op de hoogte blijven van onze bijschlingen?
Deze bijscholing is echt iets voor mij!
Ben je ervan overtuigd dat dit de bijscholing is die je zoekt? Dan kan je meteen inschrijven!
Blijf je graag op de hoogte van onze bijscholingen?
Abonneer je dan op onze nieuwsbrief!
