Postgraduaat Geestelijke gezondheidszorg - Module Hersteltraject voor de zorgvrager

Deze module richt zich tot zorg- en hulpverleners (masters, bachelors, HBO5) in de sociale en geestelijke gezondheidszorg die ondersteuning en begeleiding bieden aan kwetsbare groepen.

De module is opgebouwd uit 5 thematische lesdagen:

• Thema 1: Het zorglandschap
• Thema 2: Person-Centered Care
• Thema 3: Therapeutische kaders en systeemtherapie
• Thema 4: Acceptance and Commitment Therapy (ACT) en Dialectische Gedragstherapie (DGT)
• Thema 5: Psychiatrie en samenleving - zoeken naar verbinding

Postgraduaat Geestelijke gezondheidszorg

Deze module maakt deel uit van het postgraduaat Geestelijke gezondheidzorg en telt 4 studiepunten. Wie minimum 20 studiepunten behaalt, zal het postgraduaatgetuigschrift Geestelijke gezondheidszorg behalen. 

Organisatie en structuur van de Geestelijke gezondheidszorg
De organisatie van onze gezondheidszorg is een complex kluwen. Je krijgt een inleiding in de organisatie en structuur van de geestelijke gezondheidszorg in Vlaanderen. Aan de hand van de 'sociale kaart' maak je kennis met samenwerkingspartners en belangrijke instanties uit het werkveld.

Wegen naar financieel beheer en herstel 
De zorgvrager herstelt binnen een zeer complexe maatschappij. Zorgvragers hebben naast psychische noden ook vaak sociale noden binnen hun hersteltraject. Een psychische kwetsbaarheid brengt vaak ook een financiële kwetsbaarheid met zich mee. We gaan we in op enkele stappen die wij als hulpverleners kunnen ondernemen of juist niet moeten ondernemen in het ondersteunen van een hersteltraject.

Wanneer zorgvragers een zorgtraject starten dan krijgen ze vaak het gevoel veel uit handen te moeten geven. Als zorgverlener is het echter belangrijk om de regie in handen van de zorgvrager te behouden en ze als volwaardige partner te beschouwen. Person-Centered Care kan het best omschreven worden als ‘een houding of benadering met als doel zorg te verlenen die respectvol, individueel en empowerend is’. Dit houdt de individuele deelname van de patiënt in en is gebaseerd op wederzijds vertrouwen, empathie en gedeelde kennis. Tijdens deze studiedag focussen we uitgebreid op cultuur- en traumasensitief handelen. 

Cultuursensitief handelen 
België is een multiculturele samenleving. Kwaliteitsvolle en effectieve hulpverlening bieden, afgestemd op de persoonlijke behoeften, omstandigheden, opvattingen, waarden en normen van de patiënt, is een uitdaging. Deze voormiddag wordt stilgestaan bij cultuursensitieve methodieken in de GGZ om opportuniteiten te stimuleren en zorg te optimaliseren.   

Traumasensitief handelen
Het leven is, meestal, een balans tussen positieve ervaringen en negatieve ervaringen. Sommige gebeurtenissen kunnen echter zo traumatisch zijn dat er sprake is van een psychisch letsel. De invloed op het dagelijks functioneren is niet te onderschatten. We bekijken hoe je als hulpverlener traumasensitief kan handelen ter ondersteuning van het herstel van de zorgvrager.  

Algemene therapeutische kaders
Therapeutische kaders bieden vaak een houvast, maar we zien vaak door het bos de bomen niet meer. Door enkele kaders aan te reiken krijg je een zicht op de meest voorkomende algemene kaders in de geestelijke gezondheidszorg.

Systeemtherapie
Systeemtherapie omvat relatie- en gezinstherapie. Het gezin of de context van de zorgvrager wordt in systeemtherapie als een ‘systeem’ beschouwd. Maak kennis met deze therapie en leer werken met tools om aan de slag te gaan met de zorgvrager alsook met het systeem van de zorgvrager.

Tijdens deze studiedag komen twee therapeutische visies aan bod: ACT en DGT 

Acceptance and Commitment Therapy (Hayes, Wilson & Strosahl) is een gedragstherapie die cliënten helpt om op een flexibele manier om te gaan met de obstakels die ze tegenkomen (Acceptance), zodat men kan blijven investeren in de dingen die ze écht belangrijk vinden (Commitment).

Dialectische Gedragstherapie (DGT) is een vorm van cognitieve gedragstherapie, waarmee mensen behandeld worden die lijden aan de Borderline Persoonlijkheidsstoornis (BPS).

Beide visies zijn evidence based en worden in verschillende psychiatrische ziekenhuizen en afdelingen toegepast. Aan de hand van interactieve lezingen met enkele praktijkvoorbeelden en oefeningen verwerf je verdiepende kennis. 

De ervaringsdeskundige als partner in het hersteltraject
Mensen met een psychische kwetsbaarheid die al een traject hebben doorlopen beschikken over unieke, doorleefde kennis die verschilt van de kennis die hulpverleners inzetten. De ervaringsdeskundige heeft meer en meer zijn plaats binnen het zorgteam. Binnen deze lesdag staan we stil bij uitdagingen en mogelijkheden van de ervaringsdeskundige binnen het hersteltraject.  

Kwartiermaken
De samenleving biedt mensen met een psychiatrische achtergrond weinig kans op sociale integratie en maatschappelijke participatie. Kwartiermaken staat voor de poging een maatschappelijk klimaat te bevorderen waarin meer mogelijkheden ontstaan voor mensen in de marge om erbij te horen en mee te doen naar eigen wens en mogelijkheden.