Onderzoek naar de determinanten van het toepassen van correcte positionerings- en insteltechnieken bij radiografische onderzoeken en het optimaliseren van het gebruik van deze technieken.

Radiografie of röntgendiagnostiek is nog steeds één van de meest gebruikte diagnostische technieken. Voor een radiografisch onderzoek gebruikt een technoloog medische beeldvorming (TMB’er) zogenaamde positionerings- en insteltechnieken. Deze technieken worden aangeleerd gedurende de opleiding Medische Beeldvorming (MB) en hebben tot doel een beeld te leveren van voldoende kwaliteit zodat de radioloog een diagnose kan stellen met een minimale stralenlast voor de patiënt. Dankzij deze technieken kunnen radiografische onderzoeken worden uitgevoerd, zonder gebruik te maken van de zogenaamde doorlichtingsapparatuur. Deze apparatuur levert een voorlopig röntgenbeeld op een monitor, waarmee men kan controleren of alle noodzakelijke anatomische structuren op de uiteindelijke opname aanwezig zullen zijn. De doorlichting verhoogt echter de stralingsdosis voor de patiënt aanzienlijk.

De Belgische radiologie bekleedt een bijzondere positie in de wereld. Naast TMB’ers werken er ook verpleegkundigen zonder specifieke opleiding. België is hiermee uniek in de wereld. Maar de praktijk toont dat niet alle radiologisch werkers (TMB’ers en verpleegkundigen) de aangeleerde technieken (blijven) toepassen. Deze studie wil onderzoeken wat de determinanten zijn voor het wel of niet toepassen van deze technieken (kennis, attitudes en organisationele aspecten).

Dit onderzoeksproject is om een aantal redenen belangrijk:

• Het correct gebruik van de positioneringstechnieken brengt de gevraagde anatomische structuren optimaal in beeld wat de diagnostische kracht van het onderzoek verhoogt.
• Het correct gebruik van deze technieken vermindert de stralingsbelasting voor de patiënt. Het belang hiervan wordt onderstreept door een gezamenlijke campagne van de FOD Volksgezondheid, het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) en het RIZIV. Twee aspecten staan hierbij centraal: enerzijds retakes (herhaling van onderzoeken door suboptimale kwaliteit) en anderzijds het onnodig gebruik van doorlichting wat in beide gevallen de dosis verhoogt.
• Het gebruik van positioneringstechnieken kan een besparing betekenen voor de diensten, omdat de apparatuur met doorlichtingsmogelijkheden duurder is dan die zonder.

De determinanten worden bestudeerd op het vlak van organisatie, kennis en attitudes. Hiervoor zullen zowel verpleegkundigen als technologen van verschillende radiologische diensten ondervraagd worden.

De resultaten van de studie zullen worden gebruikt om de inhoud en vorm van de verschillende trainingen te optimaliseren om zo een meer duurzame werkmethode bij de studenten te bewerkstelligen. De resultaten zullen ook verwerkt worden tot aanbevelingen voor het werkveld, die hoofdzakelijk worden verspreid via een witboek aan de radiologische diensten; via het bijdragen aan congressen (beroepsverenigingen en expertisecentrum van de opleiding Medische Beeldvorming) en publicaties (peer-reviewed en tijdschrift beroepsvereniging en radiologen).